Chúng tôi lại nghe được thông tin “quái dị” rằng một viên công an TP, phụ trách về an ninh tôn giáo đã khẳng định xanh rờn: “Khu đô thị mới Thủ Thiêm sẽ không có cơ sở tôn giáo”. Thì ra họ quy hoạch khu dân cư mới không hề có nhà thờ, chùa, thánh thất,… Do đó họ tìm cách xóa sổ các cơ sở tôn giáo đã hiện hữu hàng trăm năm ở quận 2 như nhà thờ Thủ Thiêm, chùa Liên Trì, nữ Tu viện Mến Thánh Giá Thủ Thiêm,…
Điều này thật phi lý, vì Việt Nam là một đất nước mà giá trị tín ngưỡng tâm linh và tôn giáo đã trở thành giá trị của người Việt. Hầu hết người dân Việt Nam khi được hỏi về tôn giáo sẽ trả lời là theo đạo Phật (hơn 20%), khoảng 7% dân số sẽ trả lời theo đạo Công giáo, và khoảng 10% khác sẽ trả lời thuộc một trong các đạo Phật giáo Hòa Hảo, Cao Đài, Tin Lành, Hồi Giáo, … (tổng cộng khoảng 37% dân số). Trong khi đó nếu hỏi bạn có phải người vô thần không thì chỉ có 3 triệu người, chiếm 3,5% dân số trả lời là vô thần, nhưng trong 3 triệu người đó, vẫn có những người trả lời rằng “tôi không có đạo, nhưng có tín ngưỡng !”
Một chính sách được quyết định bởi quyền lợi của ai? Người dân tại vùng giải tỏa không được hưởng lợi gì, mà ngược lại mất quá nhiều. Mặt khác, dự báo, đô thị mới Thủ Thiêm sẽ tiếp nhận trên hàng trăm ngàn người, mà cứ 3 người thì có hơn 1 người có nhu cầu tâm linh, vậy mà từ nhà chùa, nhà thờ đến thánh thất, tu viện đều bị loại bỏ. Đến thế kỷ XXI rồi mà chính sách vẫn còn hoạch định theo kiểu “làm sai đâu sửa đó” hay sao?
Khu dân cư sang trọng Phú Mỹ Hưng trước đây đã là một sai lầm về quy hoạch. Cả khu vực rộng lớn như thế mà không hề có một nhà thờ hay chùa nào. Có một dòng tu nữ mua nhà, mở trường nuôi dạy trẻ, đã mở cửa nhà mình cho những người Công giáo sống xung quanh đến dự lễ Chúa Nhật thì cho đến nay vẫn còn bị chính quyền làm khó dễ… Những người Công giáo sống trong khu Phú Mỹ Hưng phải đi lễ Chúa Nhật khá xa như các nhà thờ Tắc Rỗi, Mẫu Tâm và Thuận Phát.
Nhà chùa, nhà thờ, thánh thất, tu viện được quyền có mặt trong mọi quy hoạch về khu dân cư mới như các dịch vụ giáo dục, y tế và thương mại.
Theo PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, Trưởng Khoa Quản lý Đô thị, ĐH KHXH & NV TP.HCM, thì: “Một không gian vật chất thường thì chỉ có 3 chiều (cao, rộng, sâu), nhưng khi có người ở thì trở thành không gian sống 5 chiều (3 chiều không gian, 1 chiều thời gian và 1 chiều tâm linh) (http://kientrucvietnam.org.vn/Web/Content.aspx?zoneid=238&distid=21888&lang=vi-VN ).
Cũng theo nhà trí thức này, không gian tâm linh là một khái niệm rất nghiêm túc. Phần không gian này nâng giá trị của một khu dân cư lên. Vì thế, bất cứ một khu đô thị nào cũng phải có các cơ sở tôn giáo để phục vụ nhu cầu tâm linh của những con người sống ở đó.
Không kể các phi trường trên đất Philippine, một đất nước đa số là người Công giáo, những phi trường gần chúng ta như Taipei, Hongkong, Bangkok… luôn luôn có những nhà cầu nguyện (prayer room) cho hành khách sử dụng trong những giờ chờ chuyến bay, nhu cầu tâm linh được tôn trọng thì đất nước mới thịnh vượng được.
Thế mà dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm không muốn có sự hiện diện của tôn giáo. Số phận của những cư dân ở đây sẽ ra sao? Mặt bằng đạo đức của xã hội tương lai sẽ như thế nào?
Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm từng bị chính báo nhà nước phanh phui về những khuất tất đằng sau từ năm 2007.
HIẾU MINH, VRNs
