Thứ Tư, 14 tháng 9, 2011

Ký sự chuyến viếng thăm giáo phận Kontum của Đức TGM Leopoldo Girelli, Sứ thần Tòa Thánh – Phần 2

VRNs (14.09.2011) – Ban Truyền thông giáo phận Kontum

I- NGÀY THỨ NHẤT: 09/09/2011





2. TÒA GIÁM MỤC KONTUM – ĐIỂM TIẾP ĐÓN CHÍNH THỨC


Đoàn xe tiếp tục lên đường trở về Tòa Giám Mục trong trật tự và bình an. Suốt chặng đường dài 100 km từ Phú Yên-H’ra, qua các Giáo xứ Châu Khê, Thánh Tâm, Thăng Thiên và Hòa Phú, La Vang… rất nhiều giáo dân và học sinh reo vui vẫy chào để thể hiện lòng yêu mến nồng nhiệt.











Đúng 11 giờ 30, Đức Sứ Thần đã tới Tòa Giám Mục, nơi diễn ra cuộc tiếp đón chính thức. Hàng ngàn người đã đợi chờ từ rất lâu. Hai bạn trẻ đã tặng hoa và mặc cho Đức Sứ Thần chiếc áo thổ cẩm, một trang phục truyền thống Tây Nguyên và một chiếc nữa nhờ ngài chuyển tới Đức Thánh Cha.





Đức Sứ Thần và Đức Giám Mục Giáo Phận đã viếng Chúa tại nhà nguyện Chủng viện Thừa Sai Kontum, một công trình lịch sử mang tính nghệ thuật cao của các vị thừa sai. Chủng viện Thừa Sai được thiết kế bởi Đức Cha Janin Phước, từ năm 1932-1938, nhằm đào tạo linh mục cho miền truyền giáo Tây Nguyên. Khóa đầu tiên đã khai giảng vào năm 1935 và hiện nay vẫn còn lại hai linh mục là cha Giacôbê Nguyễn Tấn Đường, 93 tuổi và Gioakim Nguyễn Thúc Nên, 91 tuổi.



Tính đến nay, Chủng viện đã đào tạo được một Giám Mục là Đức Cha Phêrô Trần Thanh Chung và 92 linh mục. Và trong chính ngôi nhà nguyện này, hiện còn lưu giữ 60 hài cốt của các thành phần dân Chúa, Giám mục, linh mục, phó tế, thầy giảng, tu sĩ và một bác sĩ người Mỹ. Nhân chuyến viếng thăm này, Đức Giám Mục Giáo Phận và Đức Sứ Thần đã dâng hương tưởng nhớ các vị tiền nhân đã xả thân vì công cuộc truyền giáo.





Tiếp đến, Đức Cha Micae Hoàng Đức Oanh và đoàn cồng chiêng đã đón Đức Sứ Thần trở về quảng trường của Toà Giám Mục Giáo Phận. Tại đây, Đức Cha Micae đã thay mặt cho linh mục đoàn và 260.875 giáo dân chào mừng Đức Sứ Thần (*). Ngài cũng nhắc đến công lao to lớn của các vị thừa sai đã dày công vun đắp, trong đó phải kể đến Thánh Giám Mục Cuénot Thể tử đạo và thày Sáu Do. Ngài cũng trình bày những khó khăn và thách đố hiện tại của Giáo Phận như tình trạng di dân, thiếu hụt nhân sự, cơ sở vật chất yếu kém và tình trạng giáo dục thiếu cân bằng nơi các em dân tộc dưới chế độ vô thần duy vật. Tuy nhiên, ngài xác tín mạnh mẽ: “Thiên Chúa là Chúa của lịch sử, Ngài thích vẽ đường thẳng bằng những nét cong”. Và sau cùng, ngài đã nói lên ưu tư về việc chia tách Giáo Phận Kontum thành hai Giáo Phận, Pleiku và Kontum từ trước 1975 của Đức Cha Paul Seitz Kim. Và nay cũng là nguyện vọng của toàn thể Giáo Phận, mong được Tòa Thánh sớm chuẩn nhận để mục vụ truyền giáo được thuận tiện và hữu hiệu.





Sau đó là nghi thức kết nghĩa diễn ra rất cảm động theo truyền thống Tây Nguyên giữa Đức Giám Mục Giáo Phận và Đức Sứ Thần. Chiếc còng Tây Nguyên thể hiện sự liên kết chặt chẽ, dây thân ái đeo trên trán thể hiện tình hiệp thông giữa Đức Sứ Thần với gia đình Giáo Phận Kontum. Nhân đây, Đức Giám Mục Giáo Phận nhờ Đức Sứ Thần chuyển tới Đức Thánh Cha lòng hiếu thảo và trung thành tuyệt đối, chuyển tới Giáo Triều tình thân và lòng yêu mến của những người con Giáo Phận Kontum.

Sau khi ca ngợi lòng trung thành của Đức Giám Mục, Đức Sứ Thần đã ngỏ lời với cộng đoàn dân Chúa: “Cha đã trở nên một với anh em. Cha là người Bahnar. Đến với Giáo Phận vùng Cao Nguyên này, cha gửi tới anh chị em tình yêu và phúc lành của Đức Thánh Cha; ngài cũng rất muốn gặp gỡ anh chị em nhưng không thể. Cha đã thấy được tình yêu của anh chị em đối với ngài. Cha tới đây với đôi mắt của ngài để xem những vũ điệu do anh chị em biểu diễn. Cha đến đây với đôi tai của ngài để nghe những bài ca anh chị em hát. Cha đến đây với cái miệng của ngài để nói lời cảm ơn anh chị em. Cha biết anh chị em rất yêu mến ngài. Anh chị em ở Cao Nguyên, mà càng cao thì càng yêu mến ngài nhiều hơn.

Cha khen ngợi những nét đặc sắc trong văn hóa Tây Nguyên. Giờ đây, cha cảm thấy mình đẹp hơn với chiếc áo của anh chị em. Nhân danh Đức Thánh Cha, cha nhận tấm áo anh chị em đã tặng ngài. Cha khuyên anh chị em hãy giữ gìn bản sắc văn hóa của mình. Văn hóa của anh chị em là phần quan trọng trong nền văn hóa Việt Nam. Trên thế giới có nhiều nền văn hóa khác nhau và tất cả đều được đón nhận. Giáo Hội cũng đón nhận tất cả các nét đặc trưng của các nền văn hóa. Giáo Hội là một đại gia đình, một cộng đoàn. Anh chị em hãy cố gắng sống chung trong hòa bình giữa các sắc tộc, nâng cao tình đoàn kết và thân ái”.





Sau khi lãnh nhận phép lành Tòa Thánh, giới trẻ Giáo xứ Kon Rơbang đã kết thúc buổi đón tiếp bằng một vũ khúc đặc sắc. Rập theo tiếng cồng chiêng là tiếng hát của hàng ngàn người với điệp khúc “Bơnê bơnê kơ Bă Yang – Tạ ơn Chúa”, như vạn tiếng tạ ơn Thiên Chúa vì muôn vàn hồng ân Chúa đã thương ban cho Giáo Phận, như ngàn tiếng cám ơn Đức Thánh Cha, cám ơn Đức Sứ Thần đã dành tình yêu mến tha thiết đối với Giáo Phận Kontum.



(*) BÀI PHÁT BIỂU CỦA ĐỨC CHA MICAE HOÀNG ĐỨC OANH CHÀO MỪNG ĐỨC TỔNG LEOPONDO GIRELLI ĐẾN VIẾNG THĂM GIÁO PHẬN KONTUM

Trọng kính Đức Tổng,

Hôm nay, đông đủ đại diện mọi thành phần dân Chúa trong Giáo Phận Kontum qui tụ về đây để đón chào và chào mừng Đức Tổng, Vị đại diện hữu hình của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, đến thăm Giáo Phận Kontum chúng con.

Trước 1932, Kontum là Vùng truyền giáo Tây Nguyên gồm 4 tỉnh Kontum, Pleiku, Đăk Lăk và Attôpư. Sau 1932, miền Truyền Giáo này đã được nâng lên thành một Giáo Phận Tông Toà. Năm 1944, phần Attôpư được cắt về với Giáo hội Lào. Năm 1967, một phần lãnh thổ đã được cắt sát nhập với một phần của giáo phận Đàlạt thành một giáo phận mới: Giáo Phận Buôn Ma Thuột. Vào năm 1972, Đức cha Phaolô Seitz Kim đã có chương trình xin Toà Thánh chia phần còn lại thành hai Giáo Phận mới: Kontum và Pleiku. Hiện chúng con cũng đang mong Toà Thánh sớm cho thực hiện chương trình này, để công cuộc loan báo Tin Mừng được phát triển mạnh mẽ hơn.

Người có công khai sáng miền truyền giáo này phải kể hàng đầu là Đức Cha Stêphanô Cuenot [Thể], vị giám mục tông tòa cuối cùng của Giáo phận tông toà Đàng Trong. Sau ngài phải kể đến Thày Sáu Phêrô Nguyễn Do và Ông Bok Kiơm, viên tù trửơng sắc tộc Bahnar. Tuy Ông không lãnh nhận bí tích thanh tẩy, nhưng Ông được coi như là một Cyrus (x. Esdr,1,2-4) của Miền Truyền Giáo này. Bất chấp mọi gian nan thử thách, nào là miền xuôi cấm đạo gay gắt, nào là khí hậu khắc nghiệt, nào là ngôn ngữ cùng phong tục tập quán khác nhau cùng với đủ thứ khó khăn khác, Đức Cha Cuenot vẫn quyết tâm mở đạo cho Miền Truyền Giáo Tây Nguyên và Hạ Lào.

Giáo Phận Kontum ngày nay trải dài dọc Quốc Lộ 14 và Quốc lộ 19 trên diện tích hơn 25.000 km2, chưa kể phần diện tích của tỉnh Phú Bổn bị sát nhập vào tỉnh ĐăkLăk sau năm 1975 với số dân hơn 1.700.000, trong số có 260.875 dân công giáo. Số dân nơi đây có thể sẽ tăng nhanh nếu đà di dân tự do từø khắp các vùng đất nứơc tiếp tục tuốn lên lập nghiệp dọc theo trục 3 trong 4 “xa lộ” Bắc Nam – Xa lộ 14 (Đừơng Hồ chí Minh) , xa lộ 14c (dọc sát biên giới Lào-Campuchia) và Xa lộ Đông Trừơng Sơn (Tp Đàlạt & Măngđen). Cả 3 đều đi ngang qua giáo phận này. Chắc chắn, từ đó, sẽ có nhiều biến động ảnh hưởng mạnh mẽ tới mọi mặt của cuộc sống như môi trường, văn hoá, sắc tộc, tôn giáo, xã hội,…và cũng có nhiều thách đố đặt ra cho các nhà thừa sai của Tin Mừng sự thật và yêu thương trên vùng Truyền Giáo đây.

Nhìn lại suốt bao năm tháng qua, Giáo phận chúng con phải vượt qua liên tục bao gian nan thử thách. Trong chiến tranh, nhiều nhà thờ đã bị tàn phá bình địa. Các cơ sở đào tạo, giáo dục, bác ái xã hội và tài chánh đã bị tịch thu. Ruộng, vườn, đồn điền cũng được quốc hữu hóa. Tất cả hầu như trở lại số không! Trong khi đó, giáo dân phải di tản nhiều lần xa nhà, bỏ lại phía sau tất cả tài sản, ruộng rẫy! Đặc biệt, qua 3 lần phải chạy loạn xuống tận Nha Trang hoặc tới Saigon hay Lục Tỉnh. Thật khốn đốn! Số lớn không quay trở về. Họ ở lại miền xuôi hoặc vượt biển ra sinh sống ở nước ngoài. Số trở vẻ nhìn cảnh nhà trống vắng và vào làm ăn tập thể ngay, nên rất hoang mang và ngao ngán. Hơn nữa khi hay tin Đức Giám Mục Giáo Phận Phaolô Seitz [Kim] và các vị thừa sai được mời rời miền đất mà họ đã gắn bó suốt bao năm tháng để về Pháp, nên dân chúng lại càng hoang mang lo sợ gấp bội. Số linh mục từ 105 lại chỉ còn 45. Cũng chỉ 13 năm sau (1975-1988), vỏn vẹn còn lại 30 vị. Phải đợi tới ngày 06.11.1991, mới có thêm một linh mục mới, Lm Lu-Y Nguyễn Quang Vinh, được truyền chức tại Nhà thờ Đức An, Pleiku. Số nữ tu còn ở lại không quá 100 chị em thuộc 6 hội dòng. Đứng trước tình trạng “bi đát” như thế, tạ ơn Chúa, chúng con đã biết cùng nhau chạy đến với Chúa, đến với Lời của Ngài và chấp nhận việc đào tạo nhân sự như một ưu tiên hàng đầu trong bậc thang mục vụ.

Lời Chúa thực sự đã là “Ngọn đèn soi cho chúng con bước, là ánh sáng chỉ đường chúng con đi”. Lời Chúa đã soi sáng giúp chúng con biết đọc ra được các dấu chỉ thời đại và vững tâm tiến bứơc trên con đừơng chứng nhân loan báo Tin Mừng. Phong trào Lời Chúa được phát triển rộng khắp. Chương trình “Người người Tân Ước, nhà nhà Kinh Thánh” được nhân rộng. Gia đình và xứ đạo được khích lệ trở thành những “tiền- chủng-viện” hoặc “tiền-đệ-tử-viện” với hệ thống Gia đình ơn gọi có Gia đình Phanxicô Xaviê bảo trợ được tổ chức tại các giáo xứ. Bên cạnh còn có hệ thống nội trú để giúp con em, nhất là con em các dân tộc và người nghèo, có chỗ an tâm học tập và được bù đắp những thiếu vắng trong hệ thống giáo dục của chế độ vô thần duy vật. Tạ ơn Chúa, đây cũng là một nguồn cung cấp ơn gọi cho các chủng viện và tu viện. Ngoài ra chúng con còn có 12 ngày truyền thống dành cho 12 giới trong giáo phận. Những ngày này, chúng con quy tụ sinh hoạt với nhau theo luân phiên một năm sinh hoạt theo cấp giáo phận, một năm theo miền Pleiku hoặc Kontum. Những ngày truyền thống này giúp nâng đỡ, hun đúc và bồi dưỡng đời sống đức tin và phục vụ của các thành phần dân Chúa.

Trọng kính Đức Tổng,

Hôm nay, Đức Tổng thấy chúng con vui. Chúng con cũng thấy Đức Tổng vui. Tất cả cùng vui vì tất cả đều cảm nghiệm được Chúa yêu thương và đều thấy những việc Chúa làm thật huyền nhiệm! Ngài là chủ lịch sử. Chúng con vui khi đọc ra được những chặng đường quan phòng của Chúa “thật quanh co khúc khuỷu”, nhưng lúc nào cũng được viết “bằng những chữ thẳng”.

Giờ đây, kính xin Đức Tổng vui lòng nhận những tâm tình quý mến và biết ơn của cả gia đình Giáo Phận chúng con qua nghi lễ trao còng tay và chít dây thân ái theo tập tục của người dân bản địa chúng con. Chiếc còng được đeo vào tay nói lên sự liên kết chặt chẽ giữa gia đình giáo phận với Đức Tổng; vòng dây thân ái được quấn trên đầu để nói lên mối dây hiệp thông khó quên.

Chúng con cũng xin Đức Tổng vui lòng chuyển lên Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI lòng hiếu thảo, trung thành của chúng con đối với Mẹ Hội Thánh nói chung, và với Vị Cha Chung, đại diện Đức Kitô dưới trần gian nói riêng. Chúng con cũng xin Đức Tổng vui lòng chuyển tới với đấng các bậc trong Giáo Triều những tình cảm quý mến, huynh đệ và hiệp thông của chúng con.

Chúng con xin kính chào và cám ơn Đức Tổng. KÍnh chúc chuyến viếng thăm mục vụ của Đức Tổng đem lại nhiều hoa trái tốt đẹp. Kính xin Đức Tổng cầu nguyện và chúc lành cho chúng con.

Đa tạ.

+ Micae Hoàng Đức Oanh,
Giám mục Giáo phận Kontum