Bạn trẻ thân mến,
Vào mùa Chay những tuần tĩnh tâm, các vị giảng thuyết cho giáo hữu hay đề cập đến người cha nhân lành và đứa con hoang đàng trở về để kêu gọi ta nhận thấy Thiên Chúa là người cha nhân lành sẵn sàng tha thứ tội lỗi cho ta và, nếu ta là đứa con bất hiếu với Thiên Chúa, ta phải trở về với Chúa như đứa con hoang đàng trở về với cha mình :
“Người kia có hai người con. Người con thứ nói với cha rằng : Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng và người cha đã chia của cải cho hai con. Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó, anh ta sống phóng đảng, phung phí tài sản của mình. Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu, nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng; người này sai anh ta ra đồng chăn heo. Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho” (Luca 15,11-16). Đứa con bất hiếu, vì đã đòi cha chia gia tài khi cha nó còn sống. Rồi bỏ cha già ở nhà, đi phương xa không phải để làm ăn kinh tài, nhưng để ăn chơi trác táng hết cả tiền bạc. Đạo Dothái cấm ăn thịt heo, người ăn thịt heo coi như bỏ đạo Dothái. Mà nó lại đi chăn heo là một nghề tồi tàn nhất của người Dothái. Người dothái coi người chăn heo là người bị nguyền rủa. Nó còn muốn ăn đồ heo ăn cho đỡ đói. Nó dở sống dở chết bên lề xã hội, coi như người bị trục xuất ra khỏi xã hội Dothái. Đoạn Tin mừng sau đó nói lên lòng sám hối của người con hoang đàng và quyết tâm của nó muốn trở về với người cha để xin lỗi cha nó : “Bấy giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ : Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói. Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người : Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy. Thế rồi anh ta đứng vền về cùng cha” (Lc 15,17-20).
Tiếp đó là đoạn nói lên tình thương của người cha nhân hậu đối với người con hư hỏng trở về : “Anh ta còn ở đàng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để. Bấy giờ người con nói rằng : “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa”. Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng : “Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng. Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy. Và họ bắt đầu ăn mừng” (Lc 15,20-24).
Lòng thương của người cha không bao giờ phai. Ngày trước, tôi đọc báo thấy những người cha đăng báo từ con, cho dù đứa con đi hoang nay trở về gia đình xin lỗi. Đối với những người cha ấy, cơn phẫn nộ đối với con hư làm mất danh dự gia đình, lớn hơn tình thương. Trong đoạn Tin mừng đứa con hư làm nhục gia đình – thế nhưng người cha đầy lòng nhân từ quên hết nỗi nhục, chỉ biết thương và mừng con đã chết mà nay đã sống lại.
Trong tuồng kịch, cải lương, kết thúc phải có hậu. Nếu Chúa chấm dứt ngang đây, thì đúng là có hậu. Nhưng câu chuyện của Chúa Yêsu lại không có hậu. Có đoạn nói về người anh cả :
“Lúc ấy, người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa, liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì. Người ấy trả lời : “Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu ấy mạnh khỏe”. Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ. Cậu trả lời cha : “Ông coi, đã bao nhiêu năm trời, tôi hầu hạ ông, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ ông cho lấy được một con dê con để tôi ăn mừng với bạn bè. Còn thằng con của ông đó, sau khi đã nuốt hết của cải của ông với bọn điếm, nay trở về, thì ông lại giết bê béo ăn mừng”. Nhưng người cha nói với anh ta : “Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con. Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy” (Lc 15,25-32).
Đoạn này nói lên cái bi đát của người anh cả. Cuộc tranh cãi chua chát giữa nó và người cha cho thấy nó không phải là con cái trong gia đình biết yêu thương cha nó và em nó, mà là đứa đầy tớ. Nó gọi cha nó bằng “ông”, gọi em nó bằng “thằng con của ông”. Nếu nó thật sự là người con, thì nó phải thương cha nó, khi thấy người cha già đau khổ mất đứa con, mong chờ con, mỗi ngày ra ngoài đường ngóng chờ con về và sau bao ngày tháng đợi chờ trong đau khổ và nước mắt, khi thấy con về từ đàng xa, mặc dầu chân yếu tay mềm, vẫn chạy lại đón con. Niềm vui ấy phải là niềm vui của người con cả, vui với cha mình, vui với đứa em đi hoang nay trở về. Giận thì có giận, mà thương thì có thương. Người em chết đi sống lại, có đâu gọi em là “thằng con của ông” và không chịu vào nhà chia vui với cha nó và em nó!? Nó chỉ nghĩ đến chuyện nhỏ nhen “một con bê con để ăn mừng với chúng bạn”. Đứa con thứ xa nhà, nhưng lại nhớ đến cha và quyết tâm trở về với cha. Người anh cả, tuy ở nhà, nhưng lòng nó không gắn bó với cha già. Công khai nó là con, nhưng thật ra, nó chỉ là người làm công, là tôi tớ, trung thành với chủ, để hưởng gia tài, chứ chẳng có tâm tình của người con, người anh.
Bạn trẻ thân mến, nếu bạn là kẻ đi hoang, hãy trở về với Thiên Chúa là Cha nhân từ đang chờ đợi bạn, đầy lòng yêu thương, mong bạn về với Ngài, giống và hơn người cha nhân từ trong Tin mừng. Nếu bạn là người không đi hoang, vẫn giữ đạo, bạn đừng giữ đạo giống như người anh cả kia. Bạn phải sống tình yêu Chúa và tình yêu con người là anh em, chị em của bạn. Bạn phải là con của Chúa chứ không phải là tôi tớ giữ đạo kỹ để được thưởng công. Người con yêu thương Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực và thương yêu anh em chị em mình như chính mình vậy. Luật tình yêu vượt trên mọi lề luật khác. Có như vậy, các bạn mới thật sự là con cái của Cha trên trời.
Linh mục Chân Tín, DCCT
