Bây giờ có lẽ ít ai còn giờ để mơ mộng, để nhớ quá khứ như thế. Mùa thu thời đại này đem lại quá nhiều những vất vả, lo toan. Một người bạn tôi có con vào lớp 1, phải chạy đôn chạy đáo. Rồi bà tổ trưởng nhắn đem sáu triệu đến để nhận giấy vào lớp. Vốn khẳng khái, anh dẫn cả nhà đến làm rùm beng, “bà tổ” mới chịu cho anh chị nhận giấy báo cho cháu vào lớp 1. Quả thật, dù ở giữa phố thị Sàigòn, nhiều cha mẹ phải đưa con đến trường “trên con đường dài và hẹp”.
Mùa tựu trường đầu đời là như thế. Còn mùa tựu trường của sinh viên thì sao? Là chạy đôn chạy đáo tìm nhà trọ. Là vất vả ngược xuôi tìm việc làm trang trải học phí. Mấy bạn sinh viên cho tôi biết, để tìm chỗ trọ các bạn phải lặn lội như đi tìm ngọc trai dưới đáy biển. Phòng thoáng mát, dễ chịu ư? Giá bằng ba tháng lương công nhân, bằng năm bảy tháng lương dạy kèm. Phòng giá phù hợp ư? Chật chội, nóng, ngột ngạt, không chỗ để xe.
Các em học sinh trung học thì sao? Nguyên việc chuyển cấp đã có bao nhiêu vấn đề. Học cấp 2 ở trường có tiếng vẫn không chắc có chỗ học cấp 3 vừa ý. Khi “lá ngoài đường rụng nhiều” thì tóc các em cũng muốn rụng theo khi nghe thông báo một lô những món tiền phải đóng.
Một anh bạn tôi là giáo viên, có hai con đang học cấp hai, thường nói với đồng nghiệp: “Họp phụ huynh thực chất là thông báo đóng các thứ phí mà thôi”. Các thứ tiền nhiều khi chẳng biết là tiền gì, chẳng biết đi đâu và chẳng biết hỏi ai. Rồi thì tiền cho sách giáo khoa vốn thay đổi y như truyện tranh. Tiền áo quần đủ màu đủ kiểu! Có trường đổi màu đồng phục xoành xoạch, có trường bắt mua ba lô cho đồng (tiền) phục (vụ)!
Mùa thu. Nhớ những mùa thu đi qua. Mùa thu đem lại những câu hỏi chẳng có lời giải đáp.
Nhưng những chuyện ấy dường như vẫn là những chuyện nhỏ, nhỏ xíu như lá me vàng bay. Mùa thu năm nào cũng có những chuyện buồn cho đất nước và cho Giáo Hội Việt Nam. Mùa thu năm 2008, cha Benado Thanh Bình (Đan viện Châu Sơn) viết: “Hai giờ chiều ngày 19.9, sau khi nhận được hung tin về Toà Khâm Sứ (TKS) bị tàn phá, hình ảnh Mẹ Sầu Bi bị xúc phạm, tôi đã không cầm được nước mắt.” Và sau đó, hàng triệu giọt nước mắt đã rơi theo Cha.
Mùa thu năm nay, chúng ta nhận được tin những người bạn, những người em của chúng ta đang hăng say với công việc của Giáo Hội và của người nghèo bỗng dưng mất tích. Nhiều lời cầu nguyện đã được dâng lên Chúa và những trái tim đã mở ra. Nhưng lòng nhiều con người dường như bị lá mùa thu phủ kín.
Mùa thu năm nay còn đượm buồn khi đọc tin khắp nơi về hàng ngàn thai nhi chết oan ức. Hàng ngàn con người ấy mai sau lớn lên chắc chắn có những người tài hoa, những người thánh thiện và những người anh hùng. Quyết định chấm dứt sự sống đưa ra nhẹ nhàng như quyết định quét những chiếc lá thu rơi.
Chợt so sánh với thu vàng trong tranh Levitan, so sánh với mùa thu trong thơ Lưu trọng Lư. Mùa thu gợi cảm hứng cho các nghệ sĩ, mà sao bây giờ lòng người như vô cảm. Thắp lên một ngọn nến cầu nguyện cho người đang gặp gian nan khốn khó vẫn không dễ dàng.
Lạy Chúa, Chúa là Chúa mùa Xuân và là Chúa của bốn mùa, trong đó có mùa Thu. Xin Chúa trả lại cho quê hương con vẻ đẹp dịu dàng của mùa Thu trong suốt.
Gioan Lê Quang Vinh
(Gia đình Truyền Thông Chúa Cứu Thế)
