Thư ký Bộ Quốc phòng Voltaire Gazmin đã bàn giao các tài liệu từ thời thiết quân luật (1972-1981) cho bà Loreta Ann Rosales, chủ tịch Ủy ban Nhân quyền (Commission on Human Rights), trong một nghi thức tổ chức tại tổng hành dinh quân đội.
Bà Rosales, cựu tù nhân chính trị đã bị quân đội hành hạ, nói: “Việc bàn giao này quan trọng vì mỗi người đều có quyền biết sự thật về chế độ để chúng ta có thể tự do”.
Bà nói thêm ràng Ủy ban Nhân quyền sẽ hợp tác với các cơ quan để giữ gìn và bảo vệ các tài liệu, gồm các bài nói của lãnh đạo đối lập Benigno Aquino (con), bị ám sát năm 1983, và các bài báo về vụ đánh bom năm 1971 tại Plaza Miranda mà chính phủ cho là của quân phiến loạn cộng sản (communist rebels).
Trong diễn văn tại dịp kỷ niệm này, Thư ký Bộ Quốc phòng Voltaire Gazmin nói rằng quân đội được sử dụng để lạm dụng chống lại nhân dân trong thiết quân luật.
Ông nói: “Ba mươi chín năm trước, đất nước chúng ta bị gông cùm của lệnh thiết quân luật”. Thời đó, ông Gazmin là cận vệ của cố tổng thống Aquino, đối thủ chính trị của Marcos, và lúc đó ông bị tù.
Marcos tuyên bố thiết quân luật lấy cớ là bảo vệ đất nước khỏi bị cộng sản tiếp quản (communist takeover). Ông giải tán nghị viện, trao quyền tư pháp cho quân đội và chỉ cho phép hoạt động các phương tiện truyền thông do chính phủ điều hành.
Các giám mục và giáo sĩ thuộc Nhóm Nhận thức Giáo sĩ Visayas (Visayas Clergy Discernment Group) làm lễ kỷ niệm lần này bằng cách đưa ra mọt câu diễn tả sự hối tiếc về thất bại của chính phủ muốn ngăn chặn lạm quyền trong những năm sau khi Marcos bị truất phế.
ĐGM phụ tá Gerardo Alminaza, GP Jaro, nói rằng khi đó các kẻ thủ ác lạm quyền đã không bị trừng phạt và các nạn nhân không đòi được công lý. Ngài nói: “Đa số những người có thể kết án vẫn ung dung sống tới nay, một số cách áp dụng thiết quân luật vẫn tiếp tục núp dưới chiêu bài duy trì dân chủ, công lý, và bảo vệ nhân quyền”.
Lời phát biểu nhấn mạnh tới việc sát hại LM Cecilio Lucero, đó chỉ là một trong hàng ngàn vụ được coi là vi phạm nhân quyền sau thời Marcos. Lời phát biểu nói rằng LM Cecilio bị giết bởi những binh sĩ khả nghi hồi năm 2009.
TRẦM THIÊN THU
