Thứ Ba, 13 tháng 9, 2011

Ả-rập có cho tự do tôn giáo ?

VRNs (13.09.2011) – Trên thế giới, có sự ủng hộ và khen ngợi Arab Spring (Mùa xuân Ả-rập). Một số người từ lâu vẫn ủng hộ chế độ chuyên quyền cũng đã bị lật đổ và những rạn nứt đã bắt đầu xuất hiện. Nhưng sau sự hưởng thụ là sự tính toán; vẫn có tính bất ổn hầu như hoàn toàn về việc thành lập mới sẽ nhắm vào sự tự do tôn giáo như thế nào.



Tổng thống Habib Bourgiba

Tổng thống đầu tiên của Tunisia là Habib Bourgiba. Có lần ông diễn tả khăn che mặt của Hồi giáo là “mảnh vải ghê tởm” (an odious rag), đưa ra cách chỉ định chính xác về nơi ông giữ đúng các vấn đề trần tục. Trong khi hiến pháp hiện có tương đối tiến bộ – cấm đa thê và bảo vệ nữ quyền khi ly hôn – nhưng vẫn xác định tiếng Ả-rập là ngôn ngữ chung (lingua franca) và Hồi giáo là quốc giáo (state religion).

Những người theo Bourgiba muốn điều này được sửa đổi, nhưng ông ta và đảng cai trị của ông phải bước đi cẩn thận với đảng Ennahda (đảng bảo thủ của Hồi giáo). Các nhà lãnh đạo đảng Ennahda hiện nay đang chơi banh, nhưng chắc chắn phản đối bất cứ nỗ lực nào làm giảm uy thế Hồi giáo.

Đảng Ennahda thích sự hỗ trợ phát triển nhanh của Cộng hòa Tunisia hăm hở trở lại với sự ổn định. Một số nhà bình luận quan ngại rằng nếu đạt tới một điểm nào đó, đảng Ennahda sẽ tự tin công khai bất chấp đảng cai trị.

Các nhà bình luận về Libya quan tâm nhiều về những người nổi loạn đã sa thải ông Gaddafi ra khỏi chức vụ và ra khỏi thành phố. Trong khi các sự kiện mới đây di chuyển quá nhanh đối với nhiều vấn đề được đặt ra, nhiều người còn nhớ cách ông Saddam Hussein được thế giới tự do ủng hộ ở một thời điểm nào đó, kể cả Hoa Kỳ; dĩ nhiên họ cũng nhớ tai họa nhân đạo khủng khiếp đã theo sau. Nhưng khi những người ôn hòa bị bối rối vì tuyên bố của quân phiến loạn rằng họ có quyền xử ông Gaddafi nếu họ bắt được ông ta, họ có thể được xoa dịu nhờ những câu nói mới đây về sự nhượng bộ.



Ông Aref Ali Nayed

Họ đã hứa tổ chức bầu cử trong vòng 6 tháng và đã thành lập Hội đồng Quốc gia Lâm thời (National Transition Council), hội đồng này chắc chắn tập trung vào sự hòa giải. Ông Aref Ali Nayed, trưởng hội đồng, nói: “Hủy hoại và giải tán là con đường sai lầm. Người ta không thể xây dựng đất nước nếu người ta không hòa giải và tha thứ”. Chứng tỏ ông muốn nói tới vụ cướp phá Bảo tàng viện chính ở Baghdad, và ông nói thêm: “Tôi vui mừng nói rằng không có Bảo tàng viện nào bị cướp phá ở Tripoli”.

TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ UCANews.com)