Có một tầng không, xa rất xa từ đất lên trời, từ trời xuống đât. Có một khoảng mênh mông tưởng như không bến bờ, không biết đâu là ranh giới giữa cõi vô hình với thực tại trần gian. Có những cách biệt dĩ nhiên giữa vua chúa quan quyền với bần dân lê thứ. Có những vách ngăn giữa phú quí giàu sang và đói rách nghèo nàn. Có những bức tường che chắn muôn năm không một khe hở cho ánh sáng quang minh lọt vào trong bóng tối tội lỗi. Có khoảng cách xa quá xa giữa một Thiên Chúa thủy chung và một loài người ngoại tình, phản bội…
Bao lâu còn những khoảng cách, bấy lâu còn những ngày buồn, còn những đêm dài cô đơn bất tận.
Có thể, phía con người, không mấy ai cảm được nỗi buồn thảm cô đơn bất tận ấy. Nhưng phía Thiên Chúa, Đấng Giàu Lòng Xót Thương, vẫn khát khao từng giây phút để thu hẹp dần lại những khoảng cách và cuối cùng là xóa đi khoảng cách đau buồn không đáng có, mà Ngài phải chịu đựng nghìn nghìn năm!
Để thu hẹp, Ngài đã dùng các ngôn sứ mạc khải dần dần cho con người biết được lòng thương vô cùng của Ngài, mối bận tâm ưu tiên và duy nhất của Ngài.
“Ngắm tầng trời tay Chúa sáng tạo,
muôn trăng sao Chúa đã an bài,
thì con người là chi, mà Chúa cần nhớ đến,
phàm nhân là gì, mà Chúa phải bận tâm?” (TV 8, 4-5)
Đúng vậy, hôm nay – không vì lòng khát khao của con người lay động, nhưng vì Tình Thương của Ngài không đợi chờ được nữa, không chậm trễ được nữa – Ngài xóa đi khoảng cách nghìn nghìn năm giữa đất trời, Ngài xé toang các tầng không mênh mông mà ngự xuống trần gian tội lỗi.
Thiên Chúa đã chọn cung lòng của một nữ trinh thánh thiện để ngự xuống, nhưng trinh nữ không hề bị áp đặt. Vì, một Thiên Chúa quyền năng, thượng trí, thống trị cả đất trời, lại hết lòng khiêm cung cúi mình xuống hỏi ý kiến một thôn nữ về việc cho phép Ngài được làm con người, để đồng hành cùng con người và để cứu chuộc con người.
Tin Mừng hôm nay phải là Tin Mừng của lòng Khiêm Nhượng. Chỉ có lòng khiêm nhượng mới có cung cách ứng xử lịch thiệp, cung kính, hỏi thưa chân thành, và yêu thương giúp nhau chu toàn sứ vụ:
“Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà.”
Đó là lời chào kính trân trọng của một đại diện cho phía Thiên Chúa đối với một phàm nhân là cô Maria. Chắc chắn phàm nhân ấy là địa chỉ mà Thiên Chúa đã chọn vì cô có lòng khiêm nhượng đẹp lòng Thiên Chúa. Đúng vậy, thánh Luca tường thuật:
“Nghe lời ấy, bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì”
Sứ thần càng trân trọng cung kính bao nhiêu, Đức Maria càng bối rối bấy nhiêu. Phải hân hoan, hãnh diện vì “đầy ân sủng” và “Đức Chúa ở cùng” chứ, tại sao bối rối? Bối rối, bởi vì khiêm nhượng biết mình là thân phận phàm nhân chẳng đáng là gì để Thiên Chúa phải bận tâm, chẳng đáng cho Người để mắt tới.
“Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa.Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su.Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người.Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.”
Thiên Chúa quyền năng có thể làm bất cứ điều gì Ngài muốn chứ? Nhưng không, Ngài đã khiêm nhượng thẳm sâu để bày tỏ ý định của mình cho một cô thôn nữ – như một cuộc họp giữa trời đất, một hội nghị bàn bạc trong sự tôn trọng nhau đến mức tuyệt đối. Chỉ có Thiên Chúa uy quyền nhưng đầy khiêm nhượng mới có thể làm được điều vĩ đại ấy.
“Việc ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng! ”
Lòng khiêm nhượng còn cho phép Đức Maria chân thành nói lên điều bí ẩn, một ước mơ kín nhiệm trong lòng đang ấp ủ, và tưởng như là khó nói: không có chồng làm sao có thể mang thai?
“Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa.Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng.Vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.”
Giải đáp thắc mắc của Đức Maria, Sứ thần Thiên Chúa không chỉ đưa ra kế hoạch của Thiên Chúa là Mẹ sẽ thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần nhưng còn dẫn chứng sống động việc bà Elisabet mang tiếng hiếm hoi mà nay đã có thai được sáu tháng.
“Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.”
Lời xin vâng đầy khiêm nhượng bắt nguồn từ lòng quí mến một Vị Thiên Chúa quá khiêm nhượng đến mức không chê chối thân phận nữ lưu hèn kém này. Như thế là, hai lòng khiêm nhượng đã gặp nhau và làm nên một công trình vĩ đại: công trình cứu chuộc.
Tin Mừng hôm nay gửi đến chúng ta thông điệp về lòng khiêm nhượng: chỉ có lòng khiêm nhượng mới có thể thu hẹp những khoảng cách, xóa đi những khoảng cách.
Có thể chúng ta còn đang thấy ngổn ngang những khoảng cách không đáng có trong trần gian này, trong giáo hội chúng ta. Những khoảng cách ấy có thể không do lòng kiêu ngạo, nhưng thực sự là do chưa đủ khiêm nhường để được xóa đi: khoảng cách giữa chúng ta với Thiên Chúa do tội lỗi của chúng ta, khoảng cách giữa các thành phần trong xã hội: chính quyền và nhân dân, khoảng cách giữa đô thị và thôn quê: giàu và nghèo, khoảng cách giữa có học và thất học, giữa giáo dân và lương dân, giữa giáo sĩ và giáo dân, khoảng cách giữa cha mẹ và con cái…. Đâu đâu cũng đang còn những khoảng cách không đáng có!
Thiết tưởng, nhiệm vụ của mỗi Kitô hữu trong xã hội hôm nay là đi từ việc thu hẹp những khoảng cách đến việc xóa đi những khoảng cách để Hiệp Thông với Chúa, Hiệp Thông với nhau và Loan Báo Tin Mừng cho mọi người. Như vậy, khi chưa đủ khiêm nhượng để Hiệp Thông với Chúa và với nhau, thì cũng có thể nói: việc Loan Báo Tin Mừng đang bị cản trở vì lý do nội tại hơn là vì tình huống ngoại tại.
Thật vô lý, chúng ta vẫn vin vào tình huống ngoại tại mà trách cứ Thiên Chúa bằng những lời phạm thượng rằng Ngài đang vô tâm, mất tích trước những bất công, trước những khoảng cách chưa thu hẹp được, chưa xóa bỏ được, mà quên rằng chúng ta chưa đủ khiêm nhượng đón nhận Ngài, Hiệp Thông với Ngài và với nhau để có một nội lực cần thiết cho công cuộc loan báo Tin Mừng.
Tôi bỗng nhớ chuyến du lịch của một nhóm anh chị em cùng làm chung một công việc tông đồ ở TGP Sài gòn, và nhớ cách trân trọng giờ kinh tối ngay trên bãi biển Nha Trang. Ngày du lịch Vinpearl có vẻ thật vui, nhưng không vui bằng giờ kinh tối giữa trời này. Vì, đêm ấy, có những khoảng cách của cõi lòng được thu hẹp, được xóa đi, bởi những dòng tâm sự sẻ chia chân thành trong giờ kinh, bởi những lòng khiêm nhượng đã gặp nhau. Và được biết, sau đêm đáng nhớ ấy, nhóm người này bỗng có một sức mạnh diệu kỳ: sức mạnh của tình Huynh Đệ Trong Chúa Kitô, trong Mẹ Maria, những mẫu gương của Lòng Khiêm Nhượng Tuyệt Đối.
Ước gì lòng khiêm nhượng của Thiên Chúa và Mẹ Maria trong Tin Mừng hôm nay qua cung cách ứng xử lịch thiệp, cung kính, hỏi thưa chân thành, và yêu thương giúp nhau chu toàn sứ vụ, sẽ là bài học cho mỗi chúng ta trong khi dọn lòng đón Chúa đến và cũng là nhân cách của chúng ta trong suốt cuộc đời Kitô hữu làm chứng cho Tin Mừng.
Lạy Chúa, hai lòng khiêm nhượng của Thiên Chúa và Mẹ Maria đã gặp nhau làm nên điều kỳ diệu là trổ sinh ơn cứu rỗi cho chúng con. Xin cho chúng con cũng biết khiêm nhượng mà thu hẹp và xóa đi những khoảng cách với Chúa và với mọi người. Amen.
PM. Cao Huy Hoàng, 15-12-2011
